Damızlık koyun, yetiştirmeye karar vermişseniz. Bu kararı aldıktan sonra damızlık koyunculuk yapacağınız yerin, iklim ve coğrafik yerine göre koyun ırkları nı seçmeniz gerekmektedir.
Kısaca yurdumuzda hangi koyun ırkları hangi bölgelerde yetişir. Verim bakımından hangi bölgede hangi koyun ırkı piktedir bir göz atalım
MORKARAMAN: Genel olarak Doğuanadolu bölgesi illerinde yetişir. Erkek ve dişisinin renkleri kızıl ve mor dur. Yağlı kuyruklu bir hayvandır. Erkek ve dişilerin boynozu mevcuttur.
YanıtlaSilMORKARAMAN KOYUNU DİŞİ ERKEK
Canlı Ağırlık 50-60 KG 70-80 KG.
Süt Verimi 50-60 LT
Döl Verimi % 90
Yapağı Verimi 2 KG. 2,5 KG.
AKKARAMAN: Daha ziyade Orta anadoluda yetişir. Beyaz renklidir ağız, burun, kulakları ve ayakları siyahtır. Yağlı kuyruklu bir koyundur.
YanıtlaSilAKKARAMAN KOYUNU DİŞİ ERKEK
Canlı Ağırlık 40-45 KG. 60-65 KG.
Süt Verimi 50-60 LT
Döl Verimi % 100
Yapağı Verimi 1,5-2 KG. 2-2,5 KG.
DAĞLIÇ KOYUNU: Bu koyunda Marmara bölgesinin Anadolu tarafı ve Egebölgesi sahil kesimlerinde yaygın olarak yetişir. Başka bölgelerde verim açısından yetiştirilmesi zordur. Boynozsuz bir koyun ırkıdır. Erkeklerinde boynoz mevcut helozonidir. Yağlı kuyruklu bir koyundur.
YanıtlaSilDAĞLIÇ KOYUNU DİŞİ ERKEK
Canlı Ağırlık 40-45 KG 60-65 KG.
Süt Verimi 120-180
Döl Verimi % 180
Yapağı Verimi 1,5-2 KG. 2-2,5 KG.
KIVIRCIK KOYUNU: Trakya ve Ege bölgesinin üst kısımlarında yetişir. Dişi koyunlar beyaz rekte boynozsuz, erkeleri bonuzludur. Yağsız ince bir kuyruğa sahiptir. Et kalitesi yüksek ve lezzetlidir.
YanıtlaSilKIVIRCIK KOYUNU DİŞİ ERKEK
Canlı Ağırlık 40-45 KG. 60-65 KG.
Süt Verimi 60-100 LT.
Döl Verimi % 120
Yapağı Verimi 1,5-2 KG. 2-2,5 KG.
KARAKAYA KOYUNU: Daha ziyade Orta Karadeniz bölgesi Tokat, Amasya dahil Karadeniz kıyı şeridinde yetişir. Beyaz renklidir, dişileri boynozsuz koçlar kalın boynozludur. Kuyrukları yağsız bir koyun ırkıdır.
YanıtlaSilKARAKAYA KOYUNU DİŞİ ERKEK
Canlı Ağırlık 45-50 KG. 60-70 KG
Süt Verimi 45-50 LT.
Döl Verimi % 90
Yapağı Verimi 1-1,5 KG. 2 KG.
İVESİ KOYUNU: Ekseriyetle Güneydoğu bölgesi Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis ve Hatay civarında yaygın olarak yetişir. Beyaz renklidir, baş ve bacaklar kahverengidir. Bazı yerlerde sarıbaş denir. Dişileri boynozsuz erkekler boynozludur.
YanıtlaSilİVESİ KOYUNU DİŞİ ERKEK
Canlı Ağırlık 45-50 KG. 60-80 KG.
Süt Verimi 100-150 LT.
Döl Verimi % 140
Yapağı Verimi 2-2,5 KG. 3 KG.
KARACABEY MERİNOSU: Balıkesir Bursa civarında yetişir. Beyaz renkli ekseriyeti boynozsuzdur. Erkeklerde nadirde olsa bonuz görülebilir. Kuyruk ince yağsızdır. Damızlık merinos koyun larda yapağıda iyi hesaplanmalıdır.
YanıtlaSilKARACABEY MERİNOSU DİŞİ ERKEK
Canlı Ağırlık 60-70 KG. 80-90 KG.
Süt Verimi 50-60 LT.
Döl Verimi % 130
Yapağı Verimi 3-3,5 KG. 4 KG.
KONYA MERİNOSU: İçanadolu da yetişir. Erkek ve dişileri boynozsuzdur. Beyaz renklidir. Kuyruk ince ve yağsızdır.
YanıtlaSilKONYA MERİNOSU DİŞİ ERKEK
Canlı Ağırlık 50-60 KG. 70-80 KG
Süt Verimi 40-50 LT.
Döl Verimi % 140
Yapağı Verimi 3-3,5 KG. 4 KG.
SAKIZ KOYUNU: Ülkemizde İzmir – Muğla - Antalya ve Mersin civarında yetiştirilmektedir. Kökeni Sakız Adasıdır. Beyaz renklidir baş ve ayakları siyahtır. Dişi koyunlar boynozsuz erkekleri sipiral kuvvetli boynoza sahiptir. İkiz doğum yapma şansı büyüktür. Kuyruk ince ve yağsızdır. Adaptasyonu zor bir koyun ırkıdır.
YanıtlaSilSAKIZ KOYUNU DİŞİ ERKEK
Canlı Ağırlık 35 -40 KG. 55-60 KG.
Süt Verimi 180-200 LT.
Döl Verimi % 180
Yapağı Verimi 1 – 2 KG. 2,5 KG.
Damızlık koyunculuk yapacağınız yöreye göre bu koyun ırkları ndan birini seçebilirsiniz. Damızlık hayvancılığı yaparken seçeneğinizi iyi belirlemeniz gereklidir.
YanıtlaSilDamızlık etlik koyun mu yapılacak yoksa,damızlık sütlük koyunmu yapılacak. Bunlara göre seçiminizi yapmalısınız.
Seçeceğiniz damızlık koyunlar genç, düzgün, kendi ırkının özelliğini taşıyan, hastalıksız ve verimi yüksek olmalıdır.
Seçilecek etçi damızlık koyun ırkları vücut yapısı iri, dolgun görünümlü olmalıdır. Irkının bütün özelliklerini taşımalıdır. Bütün koyunlarda etteki randıman % 48 ila 52 ortalamasındadır.
Sütçü damızlık koyun ırkları ise narin, ince yapılı arka bacaklardaki aralık geniş olmalıdır. Memeler düzgün ve yeteri büyüklükte olmalıdır. Sütçü koyunlar ekseriyetle bonozsuz koyunlardır.
Damızlık koyuna katılacak koç seçimide çok önemlidir. Seçilecek damızlık koç da ırkının özelliğini taşımalı vücudu düzgün ve intizamlı olmalıdır. Koçun yumurtalarına dikkat edilmeli, yumurtaların tamamen tobaya inmiş olmasına itina ile bakılmalıdır. İyi bakımı yapılan bir koç bir sezonda 30 ila 40 dişi koyuna aşım yapabilir.
Damızlık koyun için yaş ortalaması 6 ila 8 dir. koçlarda 4 ila 5 olmalıdır. Koç katımında 20 ila 30 koyuna 1 koç hesap edilerek katım yapılmalıdır.
İyi bir bakım ve beslenme ile karlı damızlık koyun yetiştiriciliği yapılabilir.
Damızlık koyun için Koyun Birliği ne kayıt olmalıdır. Hemen hemen bütün illerde damızlık koyun keçi birliği kurulmuş durumdadır. Yukarıda belirtilen koyun ırkları bölgenize göre seçilerek damızlık koyunculuk yapılmalıdır. Devletin damızlık hayvanlar için vermiş olduğu teşviklerdende yararlanılmalıdır.